Dzwonkowiec
Dzwonkowiec Dang-shen, okazałe pnącze rodem z północno-wschodniej Azji i Korei. W warunkach naturalnych rośnie na podmokłych terenach i brzegach strumyków. Dorasta do 2-3 metrów wysokości. Jego naturalne podpory stanowią krzewy i niskie drzewa. Liście mają kształt serca, a żółto oliwkowo-zielone kwiaty do złudzenia przypominają dzwonki. To właśnie nim Dwonkowiec zawdzięcza swoja potoczna nazwę. Nazywany jest też żeń-szeniem "ubogiego Chińczyka" i stosowany jako jego tani łatwo dostępny substytut. Ważna cecha Dzwonkowca jest fakt że w porównaniu do żeń-szenia właściwego jest łatwy w uprawie, oraz to że korzenie można już pozyskiwać w 3-4 roku po wysianiu. Dzwonkowiec, a w zasadzie jego kłącza to nie tylko substytut żeń-szenia, jest też szybko rosnącym, miododajnym pnączem o pięknych kwiatach. W warunkach krajowych dorasta do 2m wysokości, porastając podpory-pergolę tworzy dość zbitą obsypaną kwiatami zielona formę.
2 letni Dzwonkowiec "zdobywający" podpory
Dzwonkowiec jest łatwy w uprawie, dobrze rośnie w typowej bogatej w kompost ziemi ogrodowej. Odczyn pH obojętny do lekko kwaśnego, podłoże stale wilgotne. Najlepsze stanowisko cieniste lub półcień. Toleruje też słoneczne, jedna wtedy wymaga częstego podlewania. W ciągu kilku lat uprawy Dzwonkowca nie zauważyłem by był atakowany przez choroby grzybowe i owady. Młode rośliny-siewki czasem atakowane są przez ślimaki, natomiast starsze ślimaki „mijają z daleka”. Może to za sprawą specyficznego zapachu liści, intensywnego szczególnie po roztarciu. Problemem mogą stanowić nornice szczególnie gdy jest ich sporo. Uprawiając Dzwonkowca dla kłączy warto rozważyć posadzenie go w odpowiednim dużym koszyczku, takim jakie się stosuje do roślin cebulowych. Dzwonkowiec, a dokładnie jego kłącza w naszych warunkach są mrozoodporne. Jesienią podobnie jak u większości pnączy naziemna część, należy ją wyciąć i usunąć z pergoli .
Niepozorny kwiat Dzwonkowca
Nasiona Dzwonkowca
Dzwonkowca rozmnażamy latem poprzez sadzonki zielne z tzw. „piętką”,odkłady, albo wysiew nasion wczesna wiosną na rozsadnik, lub do większego pojemnika. Podłoże jak zwykle stanowi mieszanina odkwaszonego torfu i piasku w proporcjach 1:1. Nasiona jeżeli tylko są "świeże" nie wymagają stratyfikacji i kiełkują w dużym procencie. Z uwagi na ich wielkość, oraz na fakt że do skiełkowania potrzebują światła siew przeprowadzamy „powierzchniowo”. Nasiona równomiernie rozsypujemy na powierzchni przygotowanego podłoża i delikatne w nie wtłaczamy poprzez uklepanie np. deseczka. Ważne by w czasie kiełkowania często zwilżać podłoże, a najlepiej całość przykryć szybą. Pierwsze wschody ukazują się po 3-4 tygodniach, a po 2-3 miesiącach możemy sadzonki przesadzić na miejsce stałe. Inna opcja to zrobienie sadzonek w doniczkach. W fazie 2-3 liści właściwych przesadzamy siewki do małych doniczek. Doniczki w miarę potrzeby wyposażamy w patyczek tak by w miarę wzrostu sadzonki miały się czego „uczepić. Ostatnia opcja to pozostawienie siewek na rozsadniku do przyszłego roku, by podrosły i dopiero wtedy je przesadzić na miejsce stałe. Takie przerośnięte siewki mają już spory system korzeniowy i posadzone wczesna wiosna łatwiej się przyjmują w miejscu docelowym.
Roczne siewki (wczesna wiosna) na rozsadniku
Sadzonki Dzwonkowca (czerwiec) doniczka P8
Kłącze Dzwonkowca
Surowcem zielarskim są korzenie-kłącza które pozyskujemy w 3-4 roku po posadzeniu. Na przełomie października i listopada gdy część nadziemna rośliny już zanikła wykopujemy całe rośliny. Wykopane kłącza oczyszczamy i segregujemy. Z tych które przeznaczymy do użytku odcinamy wierzchołek z śpiącymi oczkami. Odcięte części wraz z tymi kłączami które są zbyt małe sadzimy z powrotem do ziemi. Oczyszczone i pokrojone korzenie suszymy, część po wysuszeniu można zetrzeć na proszek. Na Dalekim Wschodzie jada się także świeże korzenie, zwykle drobno posiekane i połączone z sałatkami.
Korzenie zawierają wiele cennym związków, polifruktosany, inulinę, minerały, szerokie spektrum aminokwasów, threoninę, kwas asparagowy, glutamowy, izoleucynę, alaninę, asparaginę, glicynę, serinę, walinę i glutaminę, sterole, alfa spinasterol, pochodne furanu, heteroglikozydy i alkaloidy.
Dzwonkowiec stosuje się w niedokrwistości, przy braku apetytu, w anoreksji, w okresach rekonwalescencji i po przebytych chorobach jako preparat wspomagający proces zdrowienia i pobudzający organizm do odnowy. Stosowany równiez do niwelacji skutków ubocznych używa się przy chemioterapii.
Działanie: wśród licznych efekty stosowania Dzwonkowca można wskazać:
podniesienie ilości krwinek czerwonych i białych;
obniżenie ciśnienia krwi
zmniejszenie skutków ubocznych spowodowanych stosowaniem chemioterapii
ogólne pobudzenie organizmu
podniesienie poziomu cukru we krwi
wzrost sił, redukcja zmęczenia
stymulacja układu nerwowego
zwiększenie krzepliwość krwi
Aktualizacja 13 12 2022