Krokosz barwierski (Carthamus tinctorius)

Krokosz barwierski gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny astrowatych, potocznie nazywany jest szafranem łąkowym. Krokosz to jedna z najstarszych upraw ludzkości , ślady archeologiczne tej uprawy prowadzą do Mezopotamii do roku 2500 p.n.e.

W warunkach naturalnych występuje do wysokości 1000m n.p.m głównie w krajach Bliskiego Wschodu, aż po Indie. Jak sama nazwa wskazuje jest, a w zasadzie była to roślina farbierska. Już w starożytnym Egipcie zawarta w kwiatach Krokosza kartamina i salforyna była wykorzystywane jako naturalne barwniki do barwienia tkanin i nie tylko. Płatki kwiatów były i nadal są wykorzystywane do barwienia artykułów spożywczych, jako zamiennik drogiego szafranu. Krokosz to także roślina oleista, zawartość oleju w nasionach to 30-40%. .

Krokosz barwierski to szybko rosnąca roślina podobna do ostu. Posiada głęboki, czasem do 2 m palowy system korzeniowy. Początkowy rozwój to mała rozeta liści odziomkowych, z której warz z nastaniem lata i wzrostem temperatury pojawia się pęd kwiatowy. Początkowo jeden, a gdy dorośnie do 30-40 cm zaczyna się rozgałęziać, aż osiągnie wysokość ok 120-150cm, Ilość rozgałęzień i ich stopni zależy od odmiany i warunków środowiskowych w jakich roście roślina. Pędy pokryte liśćmi ząbkowanymi, 10-12 cm długości i 2,5-5cm szerokości. Górne liście tworzą przylistki, sztywne i jajowate, zakończone kolcem. W zależności od stopnia rozkrzewienia, każda roślina może zawierać od kilku do 50 kwiatów. Kwiaty są zwykle żółte, pomarańczowe i czerwone, ale istnieją formy białe i kremowe. Są o zróżnicowanej średnicy 2-4cm, kwitną 3-4 dni. Kwitnące formy pojawiają się stopniowo, odpowiednio do tego jak roślina się rozkrzewiała. W efekcie kwitnienie krokosza przypada na lipiec sierpień. Kwiaty oblatywane są przez owady, choć w większości przypadków dochodzi do samozapylenia. Owocem jest biało kremowa niełupka, w jednej główce kwiatu jest ich średnio 15-20 

Krokosz barwierski jest łatwy w uprawie reszta za chwilę

Krokosz barwierski rozmnażamy poprzez wysiew nasion wprost do gruntu, albo poprzez wysiew na rozsadniku i następnie przesadzenie siewek na miejsce stałe. Niezależnie od wybranego sposobu należy to zrobić jak najszybciej. Gdy tylko ziemia rozmarznie, a średnie temp wzrosną powyżej 4-5 stopni możemy już siać. Jest to spora roślina więc i zostaw siewu powinny być adekwatny do jej rozmiarów. Siejemy płyto 2-3cm w rozstawach 30x30cm, albo więcej. Optymalna temperatura w okresie kiełkowania to 12-15 st C. Siewki pojawiają się po 2-3 tygodniach, a ich rozety liściowe są odporne na nocne spadki temperatury do ok - 7stopni C. W pierwszym okresie wzrostu siewki wytwarzają masywny system korzeniowy, przygotowując roślinę do szybkiego wzrostu. Gdy tylko się ociepli, a średnia temperatura przekroczy 20-22 stopnie krokosz zaczyna spektakularny wzrost. W ciągu kilku tygodni urośnie i zacznie kwitnąć. 

Krokosz nie wymaga zbyt wielu zabiegów agrotechnicznych. W pierwszym etapie uprawy musimy okresowo odchwaszczać rośliny i w razie potrzeby podlewać. W zależności od sposobu oprawy, zwartej na większej przestrzeni, czy pojedyncze rośliny, czasem wymaga stosowana podwiązywania i palików. Pędy kwiatowe są stosunkowo sztywne, jednak obciążone licznymi pąkami kwiatowymi w czasie wiatrów są narażone na wyłamanie. Paliki są absolutniekonieczne gdy posadzimy kilka roślin na wietrznym stanowisku. Krokosz narażony jest mszyce krokoszowe, wciornastki i owocówki szafranowe.  Podobnie jak wiele roślin wrażliwy jest na zgniliznę twardzikową, dlatego należy unikać uprawy w miejscach po słoneczniku, grochu, gorczycy i rzepaku.

opis właściwości za chwilę

Aktualizacja 27 11 2023